Sự xuất hiện mạng chuyên dùng ảo, còn gọi là mạng riêng ảo (VPN), bắt nguồn từ yêu cầu của khách hàng (client), mong muốn có thể kết nối một cách có hiệu quả với các tổng đài thuê bao (PBX) lại với nhau thông qua mạng diện rộng (WAN). Trước kia, hệ thống điện thoại nhóm hoặc là mạng cục bộ (LAN) sử dụng các đường thuê riêng cho việc tổ chức mạng chuyên dùng để thực hiện việc thông tin với nhau.
[junkie-alert style=”green”]Xem thêm bài: VPN là gì? Tại sao chúng ta nên dùng VPN [/junkie-alert]Các mốc đánh dấu sự phát triển của VPN
- Năm 1975, Franch Telecom đưa ra dịch vụ Colisee, cung cấp dịch vụ dây chuyên dùng cho các khách hang lớn. Colisee có thể cung cấp phương thức gọi số chuyên dùng cho khách hàng. Dịch vụ này căn cứ vào lượng dịch vụ mà đưa ra cước phí và nhiều tính năng quản lý khác.
- Năm 1985, Sprint đưa ra VPN, AT&T đưa ra dịch vụ VPN có tên riêng là mạng được định nghĩa bằng phần mềm SDN.
- Năm 1986, Sprint đưa ra Vnet, Telefonica Tây Ban Nha đưa ra Ibercom.
- Năm 1988, nổ ra đại chiến cước phí dịch vụ VPN ở Mỹ, làm cho một số xí nghiệp vừa và nhỏ chịu nổi cước phí sử dụng VPN và có thể tiết kiệm gần 30% chi phí, đã kích thích sự phát triển nhanh chóng dịch vụ này tại Mỹ.
- Năm 1989, AT&T đưa ra dịch vụ quốc tế IVPN là GSDN.
- Năm 1990, MCI và Sprint đưa ra dịch vụ VPN quốc tế VPN; Telstra của Ô-xtrây-li-a đưa ra dich vụ VPN rong nước đầu tiên ở khu vục châu Á – Thái Bình Dương.
- Năm 1992, Viễn thông Hà Lan và Telia Thuỵ Điển thành lập công ty hợp tác đầu tư Unisource, cung cấp dịch vụ VPN.
- Năm 1993, AT&T, KDD và viễn thông Singapo tuyên bố thành lập Liên minh toàn cầu Worldparners, cung cấp hàng loạt dịch vụ quốc tế, trong đó có dịch vụ VPN.
- Năm 1994, BT và MCI thành lập công ty hợp tác đầu tư Concert, cung cấp dịch vụ VPN, dịch vụ chuyển tiếp khung (Frame relay)…
- Năm 1995, ITU-T đưa ra khuyến nghị F-16 về dịch vụ VPN toàn cầu (GVPNS).
- Năm 1996, Sprint và viễn thông Đức (Deustch Telecom), Viễn thông Pháp (French Telecom) kết thành liên minh Global One.
- Năm 1997 có thể coi là một năm rực rỡ đối với công nghệ VPN, Công nghệ này có mặt trên khắp các tạp chí khoa học công nghệ, các cuộc hội thảo…Các mạng VPN xây dựng trên cơ sở hạ tầng mạng Internet công cộng đã mang lại một khả năng mới, một cái nhìn mới cho VPN. Công nghệ VPN là giải pháp thông tin tối ưu cho các công ty, tổ chức có nhiều văn phòng, chi nhánh lựa chọn. Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ, cơ sở hạ tầng mạng IP (Internet) ngày một hoàn thiện đã làm cho khả năng của VPN ngày một hoàn thiện.
- Năm 1998 tiêu chuẩn mã hóa tiên tiến Advanced Encryption Standard được công bố (tác giả Vincent Rijmen và Joan Daemen)- Viết tắt là AES. Thuật toán mã hóa khối lên tới 256 bit này được chính phủ Hoa Kỳ áp dụng. Và sau đó đã được áp dụng trên toàn thế giới.
- Năm 2001 OpenVPN project / OpenVPN Inc phát hành phần mềm OpenVPN – Phần mềm VPN mã nguồn mở, dùng giao thức bảo mật tùy chỉnh sử dụng SSL/TLS để trao đổi khóa. Mở đầu cho hàng loạt các công ty cung cấp dịch vụ VPN sau này.
- Năm 2005 dịch vụ mạng riêng ảo công cộng Hotspot Shield được thành lập bởi AnchorFree, Inc. Cùng thời gian HideMyAss VPN cũng được thành lập tại anh và trở thành công ty con của Avast từ năm 2016
- Năm 2007 dịch vụ mạng riêng ảo thương mại PureVPN được thành lập bởi GZ Systems Ltd. Phục vụ truyền phát, tự do internet, bảo mật quyền riêng tư, chia sẻ tệp tin.
- Năm 2008 Ứng dụng mạng và ứng dụng điện thoại di động Hola được thành lập. Nó cung cấp dịch vụ hình thức mạng riêng ảo cho người sử dụng thông qua một mạng ngang hàng. Nó cũng sử dụng peer-to-peer caching.
- Năm 2009 Express VPN International Ltd được thành lập. Cung cấp phần mềm ExpressVPN dịch vụ mạng riêng ảo hướng đến bảo mật riêng tư, mã hóa lưu lượng truy cập, che giấu IP.
- Năm 2010 Kape Technologies phát hành mạng riêng ảo ảo cá nhân mã nguồn mở Private Internet Access (PIA). Hỗ trợ nhiều công nghệ VPN như: PPTP, L2TP / IPsec, SOCKS5 và OpenVPN
- Hàng loạt các nhà cung cấp mạng riêng ảo cá nhân ra đời trong giai đoạn 2010 -2015. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ ngày càng quan tâm đến bảo mật riêng tư. NordVPN thành lập 2012 hỗ trợ đa nền tảng. TunnelBear thành lập 2011. CyberGhost VPN thành lập 2011.
- Hiện nay, VPN không chỉ dùng cho dịch vụ thoại như lúc mới phát triển. VPN ngày nay dùng cho các dịch vụ dữ liệu, hình ảnh, các dịch vụ đa phương tiện, phát trực tuyến và đặc biệt đề cao đến vấn đề bảo mật riêng tư cá nhân.
Trên đây là các mốc lịch sử phát triển của VPN. Có thể thấy VPN ngày càng trở nên phổ biến khi giải quyết được các nhu cầu cá nhân. Nó không còn dành riêng cho các doanh nghiệp nữa. Ban đầu VPN dùng để giải quyết công việc, ngày này nó còn phục vụ nhu cầu giải trí và bảo vệ quyền riêng tư của mỗi người.
